Biri var imiş, bir yox imiş, Loğman adında bir həkim var
imiş. Bir gün Loğman öz oğlunu da götürüb səyahət üçün başqa bir
padşahın məmləkətinə gedir. Onlar az gedirlər, üz gedirlər, dərə, təpə
düz gedirlər, axırda gəlib böyük bir şəhərə varid olurlar. Bir müddət
Loğman oğlu ilə bu pa-dişahın məmləkətində qalır.
Günlərin bir günündə məmləkətin padşahı bərk naxoşlayır,
yorğan-döşəyə düşür. Şəhərin bütün həkimləri padişahın yanna gəlib onun dərdinə dərman tapa bilmirlər.
Padişahın əmrinə görə məmləkətin hər tərəfinə adam gedir, car çəkir,
həkimlikdən ba-şı çıxan adamları padşahın sarayına dəvət edirlər. Amma
padişahın mərəzi get-gedə şiddətlənib onu əldən salır. Bu gün ölər,
sabah ölər deyə vəzir, vəkil hamısı əllərini padşahdan üzürlər.
Bu səda Loğmanın qulağına çatır. O, dərhal özünü padişahın sarayına
çatdırıb həkimlikdn başı çıxdığını bildirir. Vəzir, vəkil bu xəbərdən
şad olub padişaha xəbər verirlər. Padişah bu xəbəri eşidən kimi, Loğmanı
öz hüzuruna çağırıb deyir:
-Əgər məni bu naxoşluqdan qurtarsan, səni dünya malından qəni edərəm.
Loğman padşahın bədəninə baxıb onun mərəzini tapır.
Padişah mərəzinin nə olduğunu Loğmandan soruşduqda Loğman cavab verib deyir:
-Padişah sağ olsun, sənin bədənində xərcçəng var. Əgər izin versən, müalice edərəm.
Padşah Loğmanın bu sözündən çox şad olub müalicə etməsini xahiş edir.
Loğman deyir:
– Padşah sağ olsun, bu mərəzin dərmanı budur ki, öz oğlunu gözünün qabağında öldürüb onun qanı ilə səni sağaldam.
Padşahın gözünün ağı-qarası bir oğlu var idi. Loğmanın sözünə görə
vəzir, vəkili yanına çağırıb onlara məsləhət edir. Vəzir, vəkil padşaha
məsləhət görürlər ki, Loğmanın dediklərinə razılıq versin.
Padşah Loğmanı çağırtdırıb deyir:
– Necə istəyirsən, elə də et, ancaq məni bu mərəzdən qurtar.
Loğman padşahdan razılıq alandan sonra əmr edir ki, padşahın yatdığı
otağın ortasından bir pərdə çəksinlər. O saat otağın ortasından bir
pərdə çəkirlər. Loğman vəziri çağırıb xəlvətcə ona deyir:
– Padşahdan gizlin mənim yanıma bir qoyun gətirin.
Sonra Loğman tapşırır ki, padşahın gözünün qabağında oğlunu onun yanına
gətirsinlər. Xəl-vətcə bir qoyun gətirirlər. Sonra padşahın oğlunu
atasının gözünün qabağından keçirib Loğmanın yanına ötürürlər. Loğman
pərdənin dalından padşahın oğluna yavaşca deyir:
-Sən qorxma. Mən yalandan deyəcəyəm ki, sən başını belə çevir, əllərini yana sal!
Bu sözləri deyəndən sonra Loğman ucadan oğlanın üstünə qışqırır:
– Başını aşağı əy, əllərini yana sal!
Loğman bu sözləri dedikcə, pərdənin o biri tərəfində padişahın bədəni ağacdakı yarpaq kimi əsməyə başlayır.
Loğman isə bu sözləri deyə-deyə əlindəki bıçağı daşa çəkib, şaq-şaq ilə
itələyəndən sonra qoyunun başını kəsib qanını böyük bir qabın içinə
doldurur. Sonra o, qandan bir cam doldurub pərdənin ucunu qaldırır,
padşahın üstünə atır. Padişah bundan bərk diksinir, ürəyi gedir. Vəzir,
vəkil yığışıb padişahı ayıldırlar. Loğman ikinci dəfə yenə belə edir.
Padişah yenə qəşş edib özün-dən gedir. Bu minval ilə Loğman üçüncü bir
cam qanı qəfildən padişahın üstünə atanda padişah iyrenib qusur. Padişah
bu mərəzden şəfa tapıb yaxşı olur.
Padişah yaxşı olandan sonra, Loğman onun gözünün ağı qarası olan oğlunu
gətirib, əhvalatı ona nağıl eləyir. Padişah oğlunu sağ-salamat görüb
sevinir. Amma Loğmana heç bir şey bağışlamır.
Günlərin bir günü yenə padişah Loğmanı öz yanına çağırıb ondan soruşur:
– Əgər bir başqa adam da mənim kimi xəstələns, onu da sağaldarsanmı?
Loğman deyir:
– Padişah sağ olsun, can-başla hazıram. Padişahın Loğmana acığı tutur, o saat əmr
edir ki, şəhərin kənarında, yerin altında dərin bir zindan hazırlasınlar.
Bir gecə gündüzün içində padşahın əmri ilə dərin bir zindan hazırlanır.
Zindan hazır olan kimi padişahın əmri ilə Loğmanı və oğlunu tutub o
zindana salırlar. Zindanın qapısını padişahın əmri ilə əhənglə
bərkidirlər. Sonra zindanın dörd bir tərəfind arx qazıb su buraxırlar.
Loğman ilə oğlu bir müddət bu zindanda qalırlar.
Ay gəlir, gün keçir, il dolanır, günlərin bir günü İskəndər öz qoşununu
götürüb bu padişahın məmləkətinə gəlir, padşahı taxtan salır. İskəndər
Loğmanın bu şəhərdə olduğunu öyrənir. İskəndərə xəbər verirlər ki,
Loğman tamam qırx ildir ki, padişahın əmrinə görə oğlu ilə zindana
salınıbdır. İskəndər bu xəbəri eşidən kimi dərhal Loğmanın dustaq olduğu
zindanın yerini axtanb tapır.
İskəndərin adamları zindanın içi qaranlıq olduğundan heç kəsi görmürlər.
Bir az zindanın içini axtarandan sonra görürlər ki, burada insan
sümükləri vardır. Onlar elə xəyal edirlər ki, Loğman da öz oğlu da
ölübdür. Onlar sümükləri yığışdırıb İskəndərin yanına gətirirlər.
İskəndər sümükləri görüb deyir:
Zindanın içini bir də yaxşı gəzin.
İskəndərin adamları zindanın içinə girib yenə bir qədər o yan bu yanı
axtarandan sonra görürlər ki, zindanın bir küncündə iki şəxs qoyun
dərisinin üstündə əyləşmişlər. Onları qaranlıq zindandan çıxarır,
İskəndərin yanına gətirirlər,İskəndər baxıb görür ki, Loğmanın
kirpikləri o qeder uzanıbdır ki gözləri və sifəti görsənmir. Dərhal ata
və oğlu hamama göndərir. Orada onlar saçlarını, dırnaqlarını kəsdirib
təmizlənirlər. Köhnə padşahın Loğmana etdiyi zülmün əvəzində İskəndər
ona və oğluna böyük ehtiram, məhəbbət bəsləyib onları yanında saxlayır.
www.nagillar.com